Geslachtshormonen

De hormonen waar wij als vrouw toch wel het meeste “hinder” van kunnen ondervinden tijdens onze vruchtbare periode zijn toch wel de geslachtshormonen. Wie kent ze niet, al die nare verhalen over de overgang.
Maar wat doen nu precies die geslachtshormonen en waarom kunnen wij daar toch zoveel last van hebben. En kan dat dan ook niet een beetje minder? Op die laatste vraag kan ik je alvast verklappen dat met de juiste voeding je wel degelijk redelijk klachtenvrij de overgang door kunt komen.
Kijk hier mijn video en lees snel verder!
Als vrouw heb je te maken met een aantal geslachtshormonen, die gedurende ons leven ook nog eens veranderen van samenstelling: tijdens de cyclus maar ook na het 35e levensjaar wanneer het lichaam minder vruchtbaar wordt en we richting de overgang gaan.
De geslachtshormonen die vrouwen hebben zijn voornamelijk oestrogeen en progesteron, maar ook testosteron wordt aangemaakt in het vrouwelijk lichaam. Een disbalans in deze hormonen kan vage klachten als gevolg hebben.

Maar wat doen deze hormonen dan eigenlijk precies?

Oestrogeen (vrouwelijkheid, libido en vruchtbaarheid)
Dit hormoon zorgt ervoor dat een vrouw ongesteld kan worden maar zorgt ook voor de veranderingen van het baarmoeder slijmvlies gedurende onze cyclus. Het zorgt ervoor dat het
baarmoeder slijmvlies klaar gemaakt wordt voor de eventuele innesteling van een bevruchte eicel.
Verder:
  • Houdt het jouw huid lekker stevig.
  • Zorgt er mede voor dat jouw botmassa in stand wordt gehouden.
  • Zorgt het voor een goed humeur in de eerste 2 weken van de cyclus.

Progesteron zorgt ervoor dat je lekker kan slapen en bij zwangerschap zorgt het voor de innesteling van de eicel.
Verder zorgt progesteron voor:
  • Verslapping spierweefsel, zoals in de baarmoeder, maar ook in de darmspieren waardoor obstipatie kan ontstaan in de tweede helft van de cyclus en gedurende de zwangerschap.
  • Rust en verbetert daarmee de slaapkwaliteit.

Testosteron, onze mannelijke eigenschappen, zorgen voor spiergroei, lichaamsbeharing, talgaanmaak en zin in seks.


Maar hoe ziet dan een maandelijkse cyclus er precies uit? Deze periode wisselt in duur, normaal gesproken hebben vrouwen een cyclus variërend tussen de 21 en 36 dagen. Het gemiddelde van een normale cyclus is 28 dagen.

Tijdens week 1 van de cyclus, de week waarin de menstruatie is, is er nauwelijks progesteron in het lichaam en begint het oestrogeen op te lopen. In deze week voelen de meeste vrouwen zich opgelucht omdat ze zich de dagen daarvoor niet zo lekker voelden. Maar in deze week kun je ook last hebben van krampen, een slecht humeur, vermoeidheid en een grote behoefte aan suikers.
In dit laatste geval kun je de suikerbehoefte opvangen door zoete groenten te eten zoals bijvoorbeeld zoete aardappel, pompoen en wortel. Verder is het goed voor je om voeding te eten die rijk is aan ijzer en water, te denken aan stoofpotten en soepen. Ander eten kan zijn bieten, vis, zeewier, bonen, blauwe bessen en bramen en boerenkool.
Probeer in deze week rustig aan te doen, ga in plaats van intensief sporten eens lekker wandelen en probeer je gedachten op te schrijven. Zo komt er meer rust in je hoofd.

In de tweede week neemt het oestrogeen verder toe en gaat het lichaam richting de vruchtbare periode. In deze week voel jij je dus energiek, misschien zelfs wel te veel en zie je er op zijn mooist uit. Het is goed om in deze periode niet teveel voeding te eten die zorgen voor meer oestrogeentoevoer, zoals lijnzaad of sojaproducten. Dit kan leiden tot meer hoofdpijn of stemmingswisselingen. Kies in deze fase voor lichte maaltijden met veel groenten en eiwitten zoals salades, zuurkool, havermout, gerst, broccoli, avocado, bonen en kiemen. 
In deze periode heb je zin om af te spreken en om naar buiten te gaan, profiteer van deze energie en ga lekker sporten!
De derde en laatste week gaan vrouwen zich over het algemeen weer wat minder lekker in hun vel voelen. Je energie gaat afnemen en je kunt PMS-klachten gaan ervaren als migraine, buikpijn, krampen en stemmingswisselingen. Ook een opgezette buik, acné en zin in suiker steken in deze fase soms weer de kop op.
In deze fase is het goed om voeding te eten die rijk is aan vitamine B, calcium, magnesium en vooral veel vezels. Je kunt hierbij denken aan bruine ruist, quinoa, appels, dadels, peren, zoete aardappel, pompen, boerenkool en groene bladgroenten. 
Zorg verder goed voor jezelf, ga op tijd naar bed en profiteer van het feit dat je in deze fase heel geordend en opruimerig ben: het is in deze periode heel gunstig om aan je huishouden en administratie te werken!

In de loop van de jaren verandert dus de samenstelling van deze vrouwelijke geslachtshormonen en daarmee ook de klachten die vrouwen ervaren. Als vrouwen het 35e levensjaar passeren neemt de vruchtbaarheid af en daarmee ook de aanmaak van oestrogeen en progesteron. 
Hieronder zie je schematisch hoe dit er uit ziet.

De klachten die vrouwen per leeftijd ervaren kun je grofweg onderverdelen in 3 verschillende leeftijdscategorieën:

Puber:
  • Puistjes
  • Heftige menstruatie
  • Geen menstruatie
  • Stemmingswisselingen 

Vruchtbare vrouw:
  • Stemmingswisselingen
  • Hoofdpijn/migraine
  • Puistjes
  • Haaruitval
  • Heftige menstruatie
  • Cysten
  • Pijnlijke borsten
  • Vetopslag op de benen
  • Geen menstruatie
  • Overgewicht 
Overgangsfase:
  • Vermoeidheid
  • Vermoeidheid
  • Opvliegers
  • Slecht slapen
  • Niet lekker in je vel zitten
  • Down voelen
  • Spier- en gewrichtsklachten

In het schema kun je zien dat de reductie van met name oestrogeen na je 35e met maar liefst 75% afneemt. Dit heeft als gevolg dat vrouwen vanaf deze leeftijd er anders uit gaan zien. Waar vrouwen voor het 35e levensjaar nog de vrouwelijke vormen hebben verandert dit door afname van de oestrogenen. De vrouw krijgt dan een meer mannelijke bouw waarbij de taille wat meer verdwijnt en het figuur wat rechter wordt. Ook het libido neemt af, niet alleen door de hormonen maar vooral door alle klachten die in deze fase ontstaan, die ook wel de perimenopauze wordt genoemd
Vanaf het moment dat de vrouw één jaar lang geen menstruatie heeft gehad, gaat ze over van de perimenopauze naar de postmenopauze. De menopauze zelf duurt maar 1 dag, dit is dus de dag dat de menstruatie een jaar is uitgebleven. Vanaf dit moment is de vrouw niet meer vruchtbaar.

Ga eens voor jezelf na in welke fase je zit en welke klachten jou vooral in de weg zitten.